Statistica I

Esercizi preliminari: sommatorie e produttorie

Autore/Autrice
Affiliazione

Tommaso Rigon

Università degli Studi di Milano-Bicocca

Esercizio A

Si verifichi se le seguenti scritture sono in generale corrette:

  1. \sum_{i=1}^na_i^2 = \left(\sum_{i=1}^n a_i\right)^2.

  2. \sum_{i=1}^n\sum_{j=1}^ka_{ij}=\sum_{j=1}^k\sum_{i=1}^na_{ij}=\sum_{j=1}^n\sum_{i=1}^ka_{ji}.

  3. \sum_{i=1}^n \sum_{j=1}^{k_i}a_{ij}=\sum_{j=1}^{k_i}\sum_{i=1}^na_{ij}.

  4. \sum_{i=1}^n \sum_{j=1}^{k}a_{i}=n\sum_{i=1}^{n}a_{i}.

  5. \sum_{i=1}^n\sum_{j=1}^{k}a_{i}=k\sum_{i=1}^{n}a_{i}.

  6. \sum_{i=1}^n a_i=\sum_{i=m+1}^n a_i+\sum_{i=1}^m a_i.

  7. \sum_{i=1}^n\alpha=\alpha.

  8. \sum_{i=1}^n\alpha=0.

  9. \sum_{i=1}^n\alpha = \sum_{i=5}^{n+4}\alpha.

  10. \sum_{i=1}^n(a_i+b_i)^2=\sum_{i=1}^na_i^2+2\sum_{i=1}^n a_ib_i+\sum_{i=1}^nb_i^2.

  11. \sum_{i=1}^n\frac{a_i}{2}=\frac{1}{2}\sum_{i=1}^na_i.

  12. \sum_{i=1}^n\frac{2}{a_i}=2\frac{1}{\sum_{i=1}^n a_i}.

  13. \sum_{i=1}^4(4+\pi+a_i)=16+4\pi +\sum_{i=1}^4a_i.

  14. \sum_{i=1}^3(3a_i+2b_i)=3\sum_{i=1}^3a_i+2\sum_{i=1}^3 b_i.

  15. \frac{\sum_{i=1}^na_ib_i}{\sum_{i=1}^nb_i}=\sum_{i=1}^na_i.

  16. \log \left(\sqrt[n]{\prod_{i=1}^n a_i}\right)=\frac{1}{n}\sum_{i=1}^n \log a_i.

  17. \sqrt[n]{\prod_{i=1}^n\left(\frac{a_i}{b_i}\right)}=\frac{\sqrt[n]{\prod_{i=1}^na_i}}{\sqrt[n]{\prod_{i=1}^nb_i}}.

Esercizio B

Determinare il valore delle seguenti somme

  1. \sum_{i=1}^4i^2.
  2. \sum_{i=3}^6i^2.
  3. \sum_{i=4}^7(i-1).
  4. \sum_{i=1}^5 6.
  5. \sum_{i=2}^5 6.
  6. \sum_{i=3}^6(i-1).
  7. \sum_{i=2}^4(5+3i+i^2).
  8. \sum_{i=1}^3\left(\frac{i^2}{4} + 3 i\right).

Esercizio C (opzionale, difficile)

Dimostrare che

\sum_{i=1}^n i = \frac{n(n+1)}{2}.

Nota

Non è sufficiente verificare che la relazione è valida per qualche valore specifico.